Laatst vroeg ik een vakgenoot hoe zij de essentie van haar werk definieert. ‘Organisaties helpen om hun doelen succesvol te realiseren’, was haar antwoord.
Deze rolopvatting impliceert een dienende houding. Dat werkt prima, mits de doelen van de klantorganisatie overeenkomen met de persoonlijke waarden van de organisatieadviseur. Wat te doen als deze doelen en waarden verschillen?
De opdracht niet aannemen, is dan een veilige keuze. Een veilige keuze, waarmee je geen verandering teweeg brengt. Stel: een potentiële opdrachtgever is puur fnancieel georiënteerd, terwijl jij gelooft in meervoudige waardecreatie. Je kunt dan ook proberen om de klantorganisatie te overtuigen van jouw visie. Activistisch adviseren, noemt Marguerithe de Man van het Sioo dit (M&C Quarterly 4, 2019).
Laten we nog een stap verder gaan. Volgens Hans Strikwerda (M&C Quarterly 4, 2016) is de
maatschappelijk-professionele opdracht van de organisatieadviseur het creëren van Enthemmung (doorbraak) in onze economie. Hij vindt dat veel management consultants zich blind staren op hun opdrachtgever in plaats van die opdrachtgever als het te enthemmen probleem te zien. We hebben een taak te vervullen op institutioneel niveau.
Sociaal ondernemer Stef van Dongen pleit eveneens voor systeemverandering: ‘De economie moet radicaal veranderen, maar niemand weet hoe. Dus heeft iedereen advies van de pioniers nodig’ (M&C Quarterly 1, 2019). Pioniers in de adviesmarkt zijn onder meer KplusV en Kirkman Company. Zij helpen bestaande organisaties om sociaal te ondernemen en helpen nieuwe sociale ondernemingen met opstarten en opschalen.
Laat ons, als organisatieadviseurs, behalve dienend ook leidend zijn. Laten we samen met onze opdrachtgevers de toekomst vormgeven. Werken aan een betere wereld!
Deze tekst verscheen eerder als redactioneel van de M&C Quarterly 1, 2019